Politieke geloofwaardigheid steunt op vier pijlers.
-
Echt oplossen is de kern van duurzame politiek en dus van politieke geloofwaardigheid. Horen daar ook bij dat de burger herkent en erkent dat ook jij voor oplossingen gezorgd hebt. Niet door ermee uit te pakken, maar door zichtbaar te zijn bij het oplossen.
Maar wat, als je er samen met je medestanders niet aan uit geraakt? Ook niet met verkenners, informateurs of formateurs allerhande?
Terugvallen op het parlement is een optie. Riskant, maar beheersbaar en zeker de moeite waard.
Je kan ook een politieke intendant inschakelen. Dit is iemand die buiten het conflict staat en er enkel voor zorgt dat alle partijen mekaars belangen, drijfveren en posities goed verstaan. Hij wijst ook op mekaars gemeenschappelijke belangen en doelen. Hij doet dit wel op basis van wederkerig- en gelijkwaardigheid. Zo helpt hij de deelnemers aan het geschil om een oplossing uit te denken. Eens er een vergelijk is laat hij de partijen dit vergelijk verder uitwerken. Zo wordt de oplossing door de groep gedragen en is er meer kans op slagen.
Kijk naar Oosterweel, na jaren stilstand is er door toedoen van een politieke intendant een oplossing gekomen. Soms wordt de oplossing uitgedaagd, maar er is vertrouwen en dat telt om alles tot een goed einde te brengen.
Feit is dat zolang je niet komt tot échte oplossingen er een geschil blijft sluimeren. hetgeen voor politiek én burger veel energie opslorpt. het geschil kan zelfs leiden tot een crisis of een conflict.
Echt oplossen, desnoods met hulp van een niet politiek gebonden persoon is dus de boodschap.
-
Geef de burger naast inspraak in het beleid via verkiezingen, ook de mogelijkheid de diensten mee uit te bouwen, uit te voeren en de kwaliteit ervan te meten.
Bouw naast wat al bestaat een systeem uit dat dit laatste toelaat. Een soort Q-macht met de Q van ‘Quality’., die opereert naast de vierde macht van de media .
Laat de burger ook meer aan dienstverlening doen. Via allerlei initiatieven, zoals bvb. onlangs voor pleegzorg gestart is met het opzoeken van opvangouders in de directe omgeving van noodlijdende kinderen. teneinde ze in hun omgeving op te kunnen vangen i.p.v. ze in een pleeggezin te plaatsen ver van hun vriendjes en school.
Schakel de burger in bij burgeracties binnen de gemeente - bewaking, handhaving, dringende hulpverlening, ….
Laat jongeren een burger- of legerdienst doen. Weliswaar aangepast aan deze tijden.
Maak de burger zodoende sterker en weerbaarder tegen interne, maar ook externe bedreigingen.
-
Hoe doe je dat? Waarom geen ethische code opstellen in de politiek? Bij voorkeur opgemaakt samen met burgers. Neem daarin op dat macht op zich OK is. Maar machtsmisbruik niet.
Iedereen voelt dat aan. ‘Er klopt iets niet en je staat machteloos!’ Maar wàt er niet klopt is niet altijd herkenbaar. Politiek machtsmisbruik zit immers veelal verscholen achter goede intenties en de illusie dat hét sneller werkt.
Men herkent machtsmisbruik dikwijls pas als het te laat is. Het tekent zich vroeg of laat immers af in het licht van een aantal waarden en principes, die de meeste burgers in zich hebben, maar niet altijd herkennen.
Het geheel van deze waarden en principes kan men ‘de ethische code’ noemen.
Dit is echter niet voldoende: afspraken en wetten maken over de handhaving van die ethische code horen erbij.
-
Waar oplossen de alfa is van de politieke geloofwaardigheid is toerekenbaarheid de omega ervan.
Voor wie moet de burger anders stemmen als hij niet weet wie uiteindelijk politiek verantwoordelijk is voor wat?
Kijk naar de bevoegdheden in de politiek. Zijn deze duidelijk omschreven en toegevoegd aan een welbepaald politiek orgaan, dan is dat OK. Anders wordt het chaos.
Maar ook wetten kunnen over de niveaus en grenzen van politieke structuren gaan en voor verwarring zorgen.
Het kunnen ook inconsistenties of slechte afstemmingen zijn tussen de politieke machten.
Alle onduidelijkheden en inconsistenties zijn systemische fouten, waarachter politici zich kunnen verschuilen dank zij wat trucjes om de perceptie op te vijzelen.
<de burger heeft niets aan dit alles en feitelijk de politieker ook niet. Want als hij zelf iets goed doet, gaan zijn inspanningen verloren in een wasem van onduidelijkheid.
Kortom, de onduidelijkheid in het systeem wegwerken is een must. Dit is een imperatieve taak van de politiek, wil hij de kiezer winnen voor zijn zaak. Hij die ingaat tegen en weerstaat aan de onduidelijkheid wint. Vroeg of laat!
Toerekenbaarheid is immers het sluitstuk van de politiek.